Architecten uit de hele wereld weten van Cronenburg in Gent te vinden voor handgemaakte, doorleefde krukken, deur- en kastbeslag en kranen. Het familiebedrijf straalt een en al vakmanschap uit, want de afwerking is het resultaat van vele uren handwerk. Hieronder schuilt echter een wereld van digitale technologie: 3D scannen, 3D printen en CNC-frezen.
Van Cronenburg trekt met vakmanschap architecten aan die uniek bouwbeslag zoeken
Alles in het atelier van van Cronenburg in Gent ademt authenticiteit en vakmanschap uit. De houten vloeren gemaakt van brede planken, de mosaïc tegelvloeren in de natte ruimtes, lambriseringen, hoge deuren die stoffige ruimtes zoals de slijpafdeling afschermen van de rest van het atelier. Peter van Cronenburg (van origine meubelmaker) met zijn echtgenote Régine Yvergneaux hebben het atelier zelf ontworpen en in 2019 gebouwd, nadat ze eerst met hun 35 medewerkers vanuit een oude kopergieterij in de binnenstad werkten. Hier worden op maat gemaakt bouwbeslag (voor deuren, kasten et cetera) en kranen gemaakt voor top architecten en inrichters wereldwijd. Met showrooms in New York en San Francisco is duidelijk dat voor van Cronenburg de VS een belangrijke afzetmarkt is. Maar ook architecten en ontwerpers uit Japan, het Midden-Oosten en uiteraard Europa vinden de weg naar het atelier in Gent.
Vakmanschap
“We maken heel veel op maat; hele projecten. En we staan hoog aangeschreven voor de levende patines. Door de jaren heen zie je de kleur van elke deurkruk veranderen op de plek waar je de kruk altijd vastpakt. Elke deurkruk die we maken is anders; daarmee geven we een uniek gevoel aan een huis”, zegt Thomas Fiermans, teamcoördinator R&D. De jaarlijkse productie van de duizenden klinken, sloten, scharnieren, kranen en andere producten stoelt op vakmanschap en passie. Met name dan waar het om de afwerking gaat: polijsten, bijschuren, lakken en ciseleren, met de hand fijne reliëfversieringen aanbrengen in de messing gietstukken. De afwerking van het oppervlak is ogenschijnlijk belangrijker dan de maatnauwkeurigheid, maar niets is minder waar. De producten van van Cronenburg zijn een symbiose van vakmanschap in de afwerking en digitale ontwerp- en maaktechnologie als beginstap. In het atelier staan moderne CNC-frees en draaimachines; sinds kort een lasersnijder. En een Artec Space Spider 3D scanner, die zich in enkele maanden tijd heeft bewezen als een onmisbaar gereedschap voor de designers. “Alles wat we niet kunnen tekenen, 3D scannen we”, legt Thomas Fiermans uit.
“We wisten hoe we moeten tekenen, nu kunnen we ook 3D scannen. Fenomenaal om dat zelf te doen.”
— Thomas Fiermans
Controle over 3D scanproces
Uniek en authentiek: dat zijn sleutelbegrippen voor de klanten die naar van Cronenburg komen. Soms willen klanten een heel specifiek patroon op een stuk hebben. Dat wordt dan 3D gescand en digitaal in het model verwerkt. Of men wil kenmerken van verschillende bestaande modellen samenvoegen in een nieuw, uniek ontwerp. Tot voor een half jaar geleden besteedde van Cronenburg het 3D scannen uit bij een externe partij. De eigenaren willen echter zoveel mogelijk technologie in eigen huis hebben. Thomas Fiermans: “Dan bouw je kennis op en krijg je controle over het proces en de kwaliteit.” Nu ze in huis 3D scannen, kunnen ze bovendien snel inspelen op vragen van klanten: als die een idee hebben, 3D scant Thomas desnoods stukken, modelleert en aan het eind van de dag kan hij de klant al een voorbeeld tonen. Bovendien wil van Cronenburg de stukken uit de Treasury digitaliseren. Dit is een verzameling van honderden oude, unieke stukken die Régine in de loop der jaren heeft opgebouwd. Sommigen dateren uit de tijd van Louis XIV en Napoleon, maar er zitten ook originele art deco stukken bij. Thomas Fiermans: “Vele zijn echt one-off’s. Alle stukken 3D scannen en te digitaliseren is zeker geen slecht idee.” Tot slot wil van Cronenburg ook de nieuwe collectie volledig 3D scannen met de Artec Space Spider, om daarmee de manuele afwerking digitaal vast te leggen.
Fijne details 3D scannen
De keuze is op de Artec Space Spider 3D scanner gevallen vanwege de hoge nauwkeurigheid, de fijne details die je ermee in beeld brengt, en het gebruiksgemak. De hoge detaillering betekent dat de gietmodellen die van Cronenburg 3D print voor de gieterij, ook heel nauwkeurig zijn. “Hoe meer details hoe beter voor surface finishing”, zegt de teamcoördinator R&D. Ervaring met 3D scannen had het R&D team niet. Een dag training door 4C, de Artec Goldpartner en Artec Ambassador in de Benelux, was voldoende om eenvoudige stukken te scannen. “Fenomenaal om dat zelf te doen. We wisten hoe we moeten tekenen, nu kunnen we ook 3D scannen.” Vaak gaat het om messing onderdelen. Een bus met spray staat altijd binnen handbereik. “Messing is een moeilijk materiaal om te 3D scannen, maar we slagen er goed in, eventueel schermen we het stuk volledig af tegen het zonlicht.” Vanwege de details zijn het wel grote bestanden. Na 40 minuten 3D scannen en 10 minuten uitlijnen is de computer soms wel drie kwartier bezig met de berekening. “Dat doen we op een andere computer, zodat we ondertussen verder kunnen met de rest van het werk.” Om het uitlijnen te vergemakkelijken, plakt hij markeringen op de stukken om links en rechts te herkennen.
Artec Space Spider De Artec Space Spider is een handscanner met een nauwkeurigheid die tot 0,05 mm gaat, zonder dat er markeringen op het te scannen object aangebracht moeten worden. De 3D scanner is bijzonder geschikt voor het scannen van kleine objecten met veel detaillering. Toepassingen zijn onder meer reverse engineering, zoals bij van Cronenburg, maar ook kwaliteitscontrole, documentatie, het digitaliseren van oude collecties voorwerpen en tal van toepassingen in de gezondheidszorg. De data worden verwerkt in Artec Studio, de software van de Luxemburgse fabrikant. Meer informatie over de Artec 3D scanners: 4c Creative Cad Cam Consultants
Van 3D scan naar 3D printen
Afhankelijk van de verdere workflow wordt het databestand in SolidWorks bewerkt. Het CAD-programma weet echter niet zo goed raad met de stl files die de Artec software exporteert. Daarom worden ook modelleer software en Fusion 360 ingezet, waarmee onder andere de freesmachines geprogrammeerd worden. Naast 3D scannen is 3D printen een belangrijke stap in het proces van van Cronenburg. Hiervoor gebruikt men zowel DLP en FDM printers. De 3D print van het model helpt om een beter inzicht te krijgen in de verhoudingen. “Op het scherm kan een CAD-model er goed uitzien, maar als je een geprint model hebt, zie je pas hoe het eruit ziet en hoe de verhoudingen zijn.” Zijn de ontwerpen goedgekeurd, dan wordt er een gietmodel voor de gieterij geprint op een van de DLP-printers. Als het kan, worden stukken gefreesd op een van de CNC-freesmachines. “Soms hebben we maar twee of drie onderdelen nodig”, zegt Thomas Fiermans. Dat zijn geen aantallen waar een externe leverancier blij van wordt. Daarom heeft van Cronenburg deze technologie in eigen huis gehaald. En daar komen de 3D printers weer bij te pas, want daarmee print men zelf de opspanmallen voor in de CNC-machines en kalibers voor in het atelier. “Tot voor kort printten we met standaard filament; sinds kort printen we opspanmallen op de Markforged Mark Two, met vezelversterkte kunststoffen. Dat zorgt ervoor dat de mallen minder snel slijten op kritische punten.” De volgende stap die het bedrijf implementeert, is een state-of-the art gietproces (verloren was) te her-implementeren op de huidige locatie.
Zelf gaan gieten
Vakmanschap is het visitekaartje waarmee het Gentse bedrijf kostbare projecten wereldwijd binnenhaalt. Maar de digitale tools zoals de 3D scanner van Artec zijn onmisbaar geworden. Digitalisering speelt eigenlijk best wel een belangrijke rol in dit handwerkbedrijf. “We moeten meegaan met de tijd”, vat Thomas Fiermans samen. “Het is belangrijk naar de technologie te kijken om te zien wat bij ons past. Doe je dat niet, dan loop je over vijf jaar achter en kun je binnen tien jaar de boeken dicht doen.” Eeuwenoud vakmanschap kan niet meer zonder digitale technologie.
Dit artikel kun je ook lezen in Solutions Magazine editie najaar 2023.
