De wielrenners van de Nederlandse baanploeg op de Olympische Spelen van Parijs hebben met gepersonaliseerde sturen op hun racefietsen gefietst. Fiberneering in Zwolle heeft voor fietsenfabrikant Koga de prototypes van deze sturen geprint. De uiteindelijke racesturen voor de wedstrijd zijn geproduceerd met een mal omdat voor elke renner meerdere sturen nodig waren met exact gelijke mechanische eigenschappen. Is dit symbolisch voor het uitblijven van de doorbraak van 3D printen op grote schaal?
Het leek tien jaar geleden een no brainer voor 3D printen: kernstructuren voor de productie van composiet componenten. Als je de kern 3D print, heb je geen dure en soms zelfs helemaal geen tooling nodig. Deze toepassing van 3D printen bestaat, maar niet op de schaal die sommigen verwachtten. Fiberneering in Zwolle, dat zich in eerste instantie met deze oplossing presenteerde, heeft inmiddels de switch gemaakt naar 3D printservicebureau.
De toepassingen zijn er wel degelijk
Toch begint 3D printen zich te nestelen als productietechnologie voor kunststoffen, naast frezen, draaien, gieten, schuim snijden et cetera, meent Jasper Bouwmeester, oprichter van Fiberneering. Het Zwolse bedrijf print onder andere voor jachtenbouwers kernen die hiermee zelf het composietproduct maken. De technologie volgt de hypecycle zoals je die tien jaar geleden vaak zag in presentaties over 3D printen. Deze grafiek met de piek van inflatoire verwachtingen en het dal van desillusie, heeft nog steeds enige relevantie. “Net als nu met AI. Iedereen dacht dat we in een garage alles gingen produceren met 3D printen”, vertelt Jasper, terwijl verderop in het pand een medewerkster bezig is met het verpakken van 3D geprinte halffabricaten. Dat van die garage en alles 3D printen is niet gebeurd en gaat ook niet gebeuren, klinkt het stellig. De technologie beweegt inmiddels wel richting plateau of productivity, waarin de innovatie mainstream gaat. “In de achtergrond wordt 3D printen veelvuldig toegepast, alleen vaak minder zichtbaar.”
Trage techniek
Dat er geen grote doorbraak is, heeft meerdere redenen. 3D printen is nog steeds een relatief langzame techniek, dus zodra er serieuze aantallen nodig zijn, zijn andere technieken beter. Tandheelkunde is een uitzondering, daar gaat het om het personaliseren van de producten waar 3D printen zich als geen ander voor leent. Zo zijn er meer toepassingen te vinden. Fiberneering heeft net meer dan 3500 letters geprint voor een 45 meter lange en 13 meter hoge gevelbekleding van de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam. Liefst 10.000 liter hars is hiervoor gebruikt. De letters vormen een gedicht van Martinus Nijhof, vertaald in 24 talen. Customizing dus, zonder 3D printen zou dit onbetaalbaar zijn. En dan kun je 3D printen wel voor grote aantallen inzetten.
Kennis nodig
De tweede reden is dat 3D printen veel kennis vereist, stelt Jasper Bouwmeester.
Lees de rest van het artikel in Solutions Magazine najaar 2024
