3D printen gaat spuitgieten met kunststoffen niet vervangen als het om grote series gaat. Maar tegen end-of-life van het product kan het wel interessant zijn onderdelen te 3D printen. Dat bespaart kosten, grondstoffen en is duurzamer. Dit laatste geldt ook als bedrijven ervoor kiezen de productie van hun producten dichtbij huis te houden om supply chains verkorten en de risico’s te verkleinen. Een groeiende groep bedrijven onderzoekt deze mogelijkheden.
Het aandeel virgin fossiele grondstoffen moet komende jaren kleiner worden als het aan de EU ligt. Biobased materialen en gerecycleerde kunststoffen moeten deze plek gaan innemen. Zo wordt Europa qua grondstoffen onafhankelijker. De 26e editie van de Kunststoffenbeurs (17 en 18 september in Den Bosch) heeft dit jaar niet voor niets focus op toekomstbestendige oplossingen met kunststof en rubbers, waarbij speciale aandacht uitgaat naar de designers.
Duurzaamheid krijgt ook een impuls door lokale productie.
Lokaal produceren
Paul Dijkstra, onderzoeker bij het Lectoraat Kunststoftechnologie van Hogeschool Windesheim, merkt bij de bedrijven waarmee het kennisinstituut samenwerkt, dat een groeiende groep mogelijkheden onderzoekt om de productie van technische kunststof onderdelen en producten in Nederland te houden of juist hierheen terug te halen. Bedrijven zoeken naar zekerheden in de huidige onzekere tijd waarin lange supply chains gemakkelijk onderbroken worden. Paul Dijkstra: “We ontdekken als samenleving dat we een fragiele balans hebben opgebouwd, die werkt zolang de keten stabiel is maar die direct destabiliseert als er ook maar iets gebeurt.”
Verborgen kosten
Bedrijven krijgen oog voor de hidden costs van lange supply chains: extra ingangscontrole bijvoorbeeld voor de kwaliteit, moeizamer en kostbaarder overleg omdat de leverancier niet dichtbij zit, hoge en onzekere transportkosten en levertijden. “Als je een product lokaal produceert, heb je minder onzekerheid, een beter beeld van alle factoren die in de kosten een rol spelen en kun je mogelijk efficiënter en hoogwaardiger produceren. Zo creëer je capaciteit voor nieuwe producten.”
Volwaardige keten in de Benelux
Paul Dijkstra wijst op een project waarbij een spuitgietbedrijf voor een klant niet alleen behuizingen is gaan spuitgieten, maar ook assembleren. Ze hebben de producteigenaar een totaaloplossing geboden die nu de productie dichtbij huis houdt en veel korter op de bal kan spelen. “Lokaal produceren is ook een kwestie van attitude”, zegt Paul Dijkstra. “Het vraagt moed om alles hier te doen.” Productontwikkelaars kunnen deze stap maken omdat de Benelux een hele waardeketen in kunststoftechnologie kent. Deze complete waardeketen presenteert zich half september op de Kunststoffenbeurs in Den Bosch.
3D printen naast spuitgieten
Speciaal voor de productontwerpers organiseert Green Serendipity op de eerste dag van de Kunststoffenbeurs samen met Mikrocentrum en ‘powered by ChemistryNL’ het symposium Biobased Plastics. Het accent ligt op biobased plastics als grondstof voor verpakkingen en fast consumer goods maar ook voor technische toepassingen in andere sectoren. “We laten zien wat mogelijk is met deze grondstoffen, welke eigenschappen ze hebben en hoe de verwerking ervan gebeurt”, zegt Caroli Buitenhuis. Behalve dat ze Green Serendipity heeft opgericht, leidt ze de Bioplastics Hub in Amsterdam. Hier laat ze biobased toepassingen zien, helpt ze bedrijven in de kunststofketen circulaire innovaties te versnellen en brengt ze partijen die de stap van fossiel naar biobased willen maken, samen
Hier kun je een interview met Caroli Buitenhuis lezen over de mogelijkheden van biobased kunststoffen
Levensduur verlening is ook een vorm van duurzaamheid
Duurzaamheid breder zien
Voor de productgroepen waar het lectoraat Kunststoftechnologie zich op richt, gelden andere spelregels dan voor de verpakkingen en fast moving goods. Duurzaamheid moet je hier breder zien, meent Paul Dijkstra. Levensduurverlenging is ook een vorm van sustainability, evenals het tegengaan van materiaalverspilling. Voor dit laatste is het bruggetje naar 3D printen snel gemaakt. De onderzoeker van Windesheim ziet een groeiende belangstelling voor Additive Manufacturing (AM) vanuit de hoek van naleveringen. “Spuitgieten ga je niet vervangen als het om grote series gaat. Tegen end-of-life van het product kan het echter wel interessant zijn onderdelen te 3D printen. De meerwaarde van de spare parts verandert niet, de productiekosten wel.”
Reserve onderdelen gaan printen
Zonder 3D printen betekent het jarenlang de matrijzen conserveren, onderdelen spuitgieten en op voorraad leggen met het risico dat ze niet opgevraagd worden. “Het is altijd een dilemma: je stopt geld in reserve-onderdelen in de hoop dat ooit terug te verdienen.” De AM-technieken worden steeds beter. SLS en MJF printen van polyamides, maar ook SLA printen van thermosets zijn inmiddels volwassen technieken waarvoor we binnen Nederland zeer bekwame print services hebben. “Ontwikkelaars die met nieuwe producten beginnen, zouden hier direct goed over moeten nadenken.”
De Kunststoffenbeurs heeft ook dit jaar een AM for Plastics Area waar meerdere bedrijven uit de 3D printindustrie hun technieken en materialen presenteren. Kennisinstituten zoals Hogeschool Windesheim (met GreenPac) exposeren eveneens op de beurs. Hier kun je je aanmelden voor de Kunststoffenbeurs op 17 en 18 september in ‘s Hertogenbosch
